Η Παλλάδα-Αθηνά, θεϊκό σύμβολο σοφίας, αρετής και στρατιωτικής πειθαρχίας, γεννήθηκε πάνοπλη απ’ το κεφάλι του πατέρα της, θεού Δία, πάλλοντας ένα αιχμηρό δόρυ. Ο αδερφός του πατέρα της, θεός Ποσειδώνας, εξουσιαστής των υδάτων και εκείνη, βρέθηκαν να διεκδικούν και οι δύο την ίδια πόλη, που αργότερα θα αποτελούσε την πανίσχυρη πόλη – κράτος, «θεμέλιο λίθο» του δυτικού πολιτισμού και λίκνο της Δημοκρατίας. Κατόπιν…διαγωνισμού, επιλέχθηκε από τον πρώτο βασιλιά της πόλης, τον Κέκροπα, η Αθηνά ως προστάτιδα, η οποία πρόσφερε ένα δέντρο ελιάς (συμβολικά: καρπούς, λάδι, ξύλο) στους Αθηναίους, και όχι ο Ποσειδώνας και το δώρο του, μια πηγή με μάλλον αρμυρό νερό. Και η θεά, έδωσε το όνομά της στην πόλη…Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα, σαν παραμύθι…
Άλλωστε οι εκδοχές του Πλάτωνα μιλούν για μια Αθήνα που σύμφωνα με τους σοφούς ιερείς της αρχαίας Αιγύπτου υπήρχε και ήκμαζε πριν το 9.600 π.Χ. Το σίγουρο είναι πως κανείς δεν ξέρει πότε χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το όνομά της και πόσο περισσότερο μακραίωνη είναι τελικά η ιστορία της. Κάποτε, ο βασιλιάς της Θησέας, ένωσε τους 12 οικισμούς της ευρύτερης περιοχής της Αττικής, χώρισε τους κατοίκους σε τρείς τάξεις, δηλαδή σε πλούσιους και μορφωμένους «Ευπατρίδες», σε αγρότες/κτηνοτρόφους «Γεώμορους» και σε τεχνίτες «Δημιουργούς» και έκανε πρωτεύουσα την Αθήνα. Και η Αθήνα, με επίνειο το λιμάνι του Πειραιά, μετατράπηκε σταδιακά σε μια πραγματική αυτοκρατορία, σε κέντρο πλούτου και εμπορίου, αλλά και πολλά, πολλά περισσότερα: Έγινε ο πυρήνας της αρχαιοελληνικής σκέψης, λογοτεχνίας, φιλοσοφίας, τεχνών, γραμμάτων, επιστημών και κυρίως η πατρίδα της δημοκρατίας, σημαδεύοντας έτσι για πάντα, την ιστορία του κόσμου. Στην εποχή της ακμής της, τετρακόσιες περίπου χιλιάδες Αθηναίοι, με 470 τριήρεις κυβερνούσαν περί τα είκοσι εκατομμύρια συμμάχους και υπηκόους και ο τόπος αυτός ήταν το κέντρο της Ν.Α. Μεσογείου με επιρροή στα νησιά, στη Μ. Ασία, στη Σικελία και στη Μεγάλη Ελλάδα, στην Προβηγκία και στην Ισπανία.
Η Αθήνα – Αττική λοιπόν, βρίσκεται σε ένα ιδανικό – στρατηγικό σημείο του ελληνικού και μεσογειακού χάρτη, στο κέντρο περίπου της χώρας. Η θέση της πόλης δε, με υψόμετρο περίπου 20 μ. απ’ το ύψος της θάλασσας, εξ αρχής είχε επιλεχθεί σοφά, αφού εξυπηρετούσε τόσο την ευημερία όσο και την ασφάλεια των πολιτών: Μέσα σε μια «ανοιχτή αγκαλιά» που σχημάτιζαν τα γύρω βουνά, (Πάρνηθα/1.410 μ., Πεντέλη/1.108 μ., Υμηττός/1.027 μ., Αιγάλεω/476 μ.), αλλά με εύκολη τη …διαφυγή όλων των κατοίκων προς τη θάλασσα – Αργοσαρωνικό Κόλπο και τα νησιά που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, έως περίπου 50 ν.μ., οι Αθηναίοι μπόρεσαν με άριστη «εστία», να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και να επεκταθούν.
Δεν έλειψε ποτέ από την Αθήνα και την Αττική κάτι, το οποίο μπορούσε να χρειαστεί άνθρωπος. Αλλά και πιο ειρηνικός τόπος, λουσμένος χειμώνα – καλοκαίρι στο φως, χωρίς δυνατούς ανέμους και με άριστο για την ανθρώπινη υγεία κλίμα, δε θα μπορούσε να υπάρξει. Τα φυσικά λιμάνια της περιοχής, οι καλοτάξιδες θάλασσες με ρηχές, αμμουδερές ή βραχώδεις ακτές, αξιοποιήθηκαν πλήρως και εξυπηρέτησαν άριστα τη ναυπηγική, την επέκταση, την ασφάλεια ή τις ανάγκες των μαχών, (π.χ. Στενά Σαλαμίνας). Στους υπάρχοντες λόφους (Ακρόπολη, Άρειος Πάγος, Αγοραίος Κολωνός, Νυμφών, Πνύκα, Λυκαβηττός, Φιλοπάππου, Αρδηττός, Σικελίας, Στρέφη, Τουρκοβούνια), δόθηκε κι από ένας διαφορετικός ρόλος, ενώ, όμορφα, προσβάσιμα δάση, λατομεία, μικρά ποτάμια και λίμνες ή άριστες για καλλιέργεια εκτάσεις, τροφοδότησαν επί αιώνες τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής με ό,τι τους ήταν αναγκαίο: Από καθαρό πόσιμο νερό και άριστα γεωργικά, κτηνοτροφικά, αλιευτικά προϊόντα, ως ξύλο, μάρμαρο, άργυρο, μόλυβδο ή…πηλό, εξαιρετικής ποιότητας, για την κατασκευή αθάνατων στους αιώνες δημιουργημάτων, σπιτιών, ναών, θεάτρων, σταδίων, πλοίων, αγαλμάτων, αγγείων, αντικειμένων της καθημερινής ζωής κ.λπ.
Ο Παυσανίας έλεγε πως η Αθήνα στην εποχή της μεγάλης της δόξας, ήταν μια πόλη που μπορούσε κανείς να μετρήσει περισσότερα αγάλματα παρά κατοίκους…Ήταν μια εποχή που οι ρήτορες, οι φιλόσοφοι και οι μεγάλοι δάσκαλοι, συζητούσαν και δίδασκαν ελεύθερα στους δρόμους και η ζωή εξελισσόταν στην Αγορά, για συζήτηση, ενημέρωση, αγορές, στους Ναούς, στο Γυμνάσιο, στο Βουλευτήριο, στο Στάδιο, στο… Θέατρο κ. ά. Τα παιδιά ως τα δεκαοκτώ τους χρόνια εκπαιδεύονταν όχι μόνο σε γραφή – ανάγνωση, αλλά και σε μαθηματικά, ποίηση, λογοτεχνία, ζωγραφική, μουσική, χορό, τραγούδι, αθλήματα, αγωγή του πολίτη… Στα δικαιώματα και τα καθήκοντα του πολίτη δε, οι νέοι εκπαιδεύονταν επί δύο ολόκληρα χρόνια και στα είκοσι χρόνια τους, έδιναν έναν όρκο που δήλωνε υπακοή στους νόμους, σεβασμό στα ιερά και στα προγονικά, ανδρεία στην μάχη και αδιάκοπο αγώνα για το καλύτερο μέλλον της πόλης. Και αυτοί οι πολίτες, ενήμεροι για όλα, συμμετείχαν σε όλα με ευθύνη, συγκεντρώνονταν και ψήφιζαν ελεύθερα για κάθε ζήτημα που απασχολούσε την πόλη. Πολλοί δε, μετά τη βασική εκπαίδευση, συνέχιζαν…πανεπιστημιακές σπουδές, πλάι στους φωτισμένους μεγάλους σοφούς.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που σ’ αυτή την πόλη γεννήθηκαν ονόματα που χαράχθηκαν για πάντα στην ιστορία: Θεμελιωτές των βασικότερων που γνωρίζουμε σήμερα για τη ζωή και τον φυσικό κόσμο, φιλόσοφοι, ρήτορες, ιστορικοί, π.χ. Σωκράτης, Πλάτωνας, Δημοσθένης, Αντισθένης, Θουκυδίδης, Ξενοφώντας, καλλιτέχνες, ποιητές, θεατρικοί συγγραφείς, π.χ. Πραξιτέλης, Φειδίας, Αισχύλος, Αριστοφάνης, Ευριπίδης, Σοφοκλής, νομοθέτες, θεμελιωτές της δημοκρατίας, ηγέτες, στρατηγοί π.χ. Περικλής, Σόλωνας, Κλεισθένης, Αριστείδης, Μιλτιάδης, Αλκιβιάδης, Θεμιστοκλής και τόσοι άλλοι… Οι σκέψεις, οι μεγάλες ιδέες, οι ηθικές αρχές, οι εφευρέσεις, οι επιστήμες, οι τέχνες, η φιλοσοφία ζωής των Ελλήνων, πλησιάζοντας πολύ την τελειότητα, αποτέλεσαν τον πρώτο πυρήνα και το αλφάδι της παγκόσμιας Γνώσης. Και όλα αυτά είχαν ταυτόχρονα έναν αυστηρά ιερό και βαθειά θρησκευόμενο χαρακτήρα. Για παράδειγμα, η κατασκευή του Παρθενώνα του μεγάλου ναού – συμβόλου της Αθήνας απ’ τους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη, λέγεται πως άγγιξε την αρχιτεκτονική τελειότητα, γιατί στηρίχθηκε σε αρχαίες μυστικές, μυητικές γνώσεις και τεχνικές.
Αργότερα, σπουδαίοι άνθρωποι και επιστήμονες της μεταγενέστερης Ευρώπης, κυρίως της εποχής του Διαφωτισμού, οι αξιολογότερες βιβλιοθήκες, τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια όλης της Γης, ανακάλυψαν όλη αυτή την πολύτιμη για όλους κληρονομιά -που γεννήθηκε εδώ- και τα σημαντικότερα βιβλία του κόσμου αναφέρονται, επί αιώνες, κατ’ αρχήν σε όσα σκέφτηκαν, διατύπωσαν, εφηύραν, ή μετέδωσαν πρώτοι όλων, οι αρχαίοι Έλληνες και Αθηναίοι. Σημαντικότερο είναι ίσως το γεγονός, ότι απ’ την παλιά ελληνική ομηρική γλώσσα (8ος αιώνας π.Χ.), ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούνται λέξεις που δεν άλλαξαν ποτέ μέσα στους αιώνες και τα παιδιά μας διδάσκονται την Οδύσσεια και την Ιλιάδα, όπως έκαναν και τα παιδιά της αρχαίας Αθήνας. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι οι επιστήμες όλου του κόσμου αλλά και θεόπνευστα βιβλία -όπως η Βίβλος- είτε γραμμένα στα ελληνικά, είτε υιοθετώντας λέξεις, αλλά κυρίως έννοιες, που μόνο στην ελληνική γλώσσα αποδόθηκαν, κρατούν και θα κρατούν αυτή τη γλώσσα ζωντανή, παγκόσμια και αιώνια. Ελάχιστες διεθνείς λέξεις απ’ αυτές και μόνο μερικές απ’ όσες, πολλές, αρχίζουν από Α (όπως άλλωστε από Α ξεκινούν και η Αθήνα μας, η Αττική, ή ο Αργοσαρωνικός) χρησιμοποιήσαμε κι εμείς, ενδεικτικά και ως ελάχιστο «φόρο τιμής».
Οι ίδιοι οι Αθηναίοι και ανάμεσά τους οι επισκέπτες της πόλης, μπορούν εύκολα να ζήσουν ξεχωριστές στιγμές, είτε απλά «ανεβαίνοντας» σε σημεία με εκπληκτική θέα, είτε παρατηρώντας από κοντά τα αθάνατα μνημεία ή τις νεοκλασικές γειτονιές… Άλλοτε περιδιαβαίνοντας στους αρχαιολογικούς χώρους και στα παλιά γραφικά στενά δρομάκια δίπλα σε αυτούς, άλλοτε «ψάχνοντας» στις βιβλιοθήκες, στα πολλά μουσεία και αίθουσες τέχνης, άλλοτε παρακολουθώντας ιδιαίτερες θεατρικές και μουσικές παραστάσεις σε εκπληκτικής αρχαίας ή νεότερης αισθητικής χώρους…
